Blog da Biblioteca do IES de Curtis: lingua
Mostrando entradas con la etiqueta lingua. Mostrar todas las entradas
Mostrando entradas con la etiqueta lingua. Mostrar todas las entradas

20/2/11

21 de febreiro: Día Internacional da Lingua Materna

A Conferencia Xeral da UNESCO estableceu, no ano 1999, o 21 de febreiro como o Día Internacional da Lingua Materna co obxectivo de «promover o recoñemento e a práctica das linguas maternas no mundo, nomeadamente, a diversidade linguística e cultural e o plurilinguismo»

" O tema escollido para o Día Internacional da Lingua Materna de 2011 refírese á utilización das tecnoloxías da información e da comunicación coa finalidade de salvargardar e promocionar as linguas e a diversidade lingüística". Irina Bokova, directora Xeral da UNESCO.
Vídeo realizado por esta organización:



Na páxina da Secretaría Xeral de Política Lingüística da Xunta de Galicia atópase máis información sobre o tema e recursos educativos para traballarmos na aula.

6/11/10

Novas ortográficas

La Comisión Interacadémica de la asociación que reúne a las Academias de la Lengua Española de todo el mundo, reunida en San Millán de la Cogolla , aprobó el texto básico de la nueva Ortografía de la lengua española. A falta de su ratificación definitiva el 28 de este mes en la Feria del Libro de Guadalajara (México) durante el pleno de las 22 academias, estas son algunas de las "innovaciones puntuales" aprobadas esta semana .
Algunas letras de nuestro alfabeto recibían varios nombres: be, be alta o be larga para la b; uve, be baja o be corta, para v; uve doble, ve doble o doble ve para w; i griega o ye para la letra y; ceta, ceda, zeta o zeda para z. La nueva Ortografía propone un solo nombre para cada letra: be para b; uve para v; doble uve para w; ye para y (en lugar de i griega).
Ch y ll ya no son letras del alfabeto. Desde el siglo XIX, las combinaciones de letras ch y ll eran consideradas letras del alfabeto, pero ya en la Ortografía de 1999 pasaron a considerarse dígrafos, es decir, "signos ortográficos de dos letras", las letras del abecedario pasan a ser 27.
Hay dos usos en la acentuación gráfica tradicionalmente asociados a la tilde diacrítica (la que modifica una letra como también la modifica, por ejemplo, la diéresis: llegue, antigüedad). Esos dos usos son: 1) el que opone los determinantes demostrativos este, esta, estos, estas (Ese libro me gusta) frente a los usos pronominales de las mismas formas (Ese no me gusta). 2) El que marcaba la voz solo en su uso adverbial (Llegaron solo hasta aquí) frente a su valor adjetivo (Vive solo).
Solo y los pronombres demostrativos. Desde 1959 las normas ortográficas restringían la obligatoriedad del acento gráfico únicamente para las situaciones de posible ambigüedad (Dijo que ésta mañana vendrá / Dijo que esta mañana vendrá; Pasaré solo este verano / Pasaré solo este verano). Dado que tales casos son muy poco frecuentes y que son fácilmente resueltos por el contexto, se acuerda que se puede no tildar el adverbio solo y los pronombres demostrativos incluso en casos de posible ambigüedad", esto dice la comisión de la nueva Ortografía, que, eso sí, no condena su uso si alguien quiere utilizar la tilde en caso de ambigüedad. Café para todos. No obstante, la RAE lleva décadas predicando con el ejemplo y desde 1960, en sus publicaciones no pone tilde ni a solo ni a los demostrativos.
Guion, también sin tilde. Hasta ahora, la RAE consideraba "monosílabas a efectos ortográficos las palabras que incluían una secuencia de vocales pronunciadas como hiatos en unas áreas hispánicas y como diptongos en otras". Sin embargo, permitía "la escritura con tilde a aquellas personas que percibieran claramente la existencia de hiato". Se podía, por tanto, escribir guion-guión, hui-huí, riais-riáis, Sion-Sión, truhan-truhán, fie-fié... La nueva Ortografía considera que en estas palabras son "monosílabas a efectos ortográficos" y que, cualquiera sea su forma de pronunciarlas, se escriban siempre sin tilde: guion, hui, riais, Sion, truhan y fie. En este caso, además, la RAE no se limita a proponer y "condena" cualquier otro uso.
4 o 5 y no 4 ó 5. Hasta ahora, la conjunción o se escribía con tilde cuando aparecía entre cifras (4 ó 5 millones). Era una excepción de las reglas de acentuación del español: "era la única palabra átona que podía llevar tilde". Los teclados de ordenador han eliminado "el peligro de confundir la letra o con la cifra cero, de tamaño mayor".
 Catar y no Qatar. Aunque no siempre lo fue, la letra k ya es plenamente española, de ahí que se elimine la q como letra que representa por sí sola el fonema /k/. "En nuestro sistema de escritura la letra q solo representa al fonema /k/ en la combinación qu ante e o i (queso, quiso). Por ello, la escritura con q de algunas palabras (Iraq, Qatar, quórum) representa una incongruencia con las reglas". De ahí que pase a escribirse ahora: Irak, Catar y cuórum. ¿Y si alguien prefiere la grafía anterior: "Deberá hacerlo como si se tratase de extranjerismos crudos (Qatar y quorum, en cursiva y sin tilde)".

27/8/10

En Ribeira

Como no Morrazo tamen Ribeira conta con unha fala de seu. Na seguinte páxina atoparedes unha achega de verbas e expresions alí empregadas. http://noticiasdorneiras.blogspot.com/2009/11/dissionario-de-vocablos-perdidos.html
Non solo é interesante desde o punto de vista da lingua, tamen é divertido. Aquí tedes unha mostra:
Aberto do peito: Cheo de rasón, con fundamento, querendo impoñer a súa presensia. Ex. "Ahí ven Tucho Villaverde aberto do peito".
Ambolia: Borracheira, lascarda, area, kurda ... Ex: "Vaia ambolia levabas o outro día, ibas coma un robó".
Atacuñar: 1- Obstruir ou tapar furados ou fendas 2- Desordenado ata o punto de impedir o paso.
Ex.: - Vai ahí ao faiado e cólleme un jávido.
- E quén carallo entra ahí que está cheo de lotes atacuñados.

Bochudo
: Feo coma a culpa, difisil de ver, demonio de fealdá. Ex.: "Qué estómajo tes meu, mira que botarlle un pesperrete a ese bochudo; hai que ter uns jüevos coma pelotas de Nivea "
Cotelaso
: Jolpe con los nudillos, a veses querendo (ca mán na cabesa daljén) e ás veses sin querer (co pé contra unha pedra, por exemplo). Tamén se dí da assión de empolvar o naris con fariña de Colombia en pequenas dosis para aforrar, poñendo esta dosis no escachapiollos. (véase escachapiollos).
Máis aquí

26/8/10

Axuda para jodechinchos

Verbas e expresión de uso no Morrazo recollidos no dicionario morrasense-jodechincho;Sirvan de entrante:
Jodechinchos: tokjuevos que invaden os areais do Morrazo mairoritariamente no veran, ainda que aljun ten a sua "2ª" residencia intentando camuflarse na zona. procedentes do outro lado da ria en jran parte
Javota/javiota: Pásaro jrande que che rouba o bocata e come dos cubos da basura
Muxo: Un muxo é un peixe que non ten ninjunha utilidá máis que a de comer merda e que os jodechinchos o miren e dijan "mira que pehcaos tan grandes hai en el agua, seguro que ehtán muy buenos
Asidés: sirve pa medir o bo que está o viño. Canta maior é a asides, peor está o viño ou débese que ao bebedor ten falta de hábito pa os viños da terra. Nese caso é negativo pa o bebedor, ou ao revés.
Amarghor: propiedade dos viños que non son do país. Para auténtico un paladar furancheiro, o amarghor do viño indica que é para pijos e jodechinchos
Avancar - saltar un muro ou calquera cousa con entidade.
Arcalipto/ Alcolítros: esas árobores que temos moito nos montes e cheiran bastante. Unha palabra moi utilizada sobre todo polas avóas
O arradio é un invento para escuitar os partidos do Selta ou do Cruseiro do Hío os dominjos pola tarde
Eche bo nejosio!!!! :Frase ironica para unha idea mala

25/7/10

Lingua de fermosas verbas


Badalada Orballo Cedo Angazo Xirín Esquío Bagoa Chintófano Xalundas Fervelleasverzas Desacougo Amorodo Meniño Belisco Esguello Tenrura Salouco Agarimo Pardal Lembrar Maimiño Ardentia Chorima Lume Fiuncho Beixo Axouxere Esquecer Vagalume Laranxa Bolboreta Arrecendo Borboriño Ledicia Enxebre Luar Alicerce Lingua Brétema Sapoconcho Lembranza Agro Brincadeira Maruxía Pinga Esmorga Bico Acivro Folerpa Aloumiño Billa Caluga Solpor Anduriña Foliada Pedraluma Améndoa Fermosa Ardora Lóstrego Luscofusco donicela Larpeiro Fervenza Morea Cóxegas Sobreira Landoa Nébeda Feitizo Barbantesa Salgueiro Nai...

22/7/10

"Estudos xurídicos sobre o Decreto para o plurilingüismo" por Luís Villares

Presentación do libro "Estudos xurídicos sobre o Decreto para o plurilingüismo" de Luís Villares, coordinado en Edicións Laiovento.

LUGAR: Festigal. Santiago de Compostela
HORA: 22.00 h
PARTICIPAN: Alba Nogueira, Carlos Amoedo, Dalila Dopazo, Francisco Pillado e Luís Villares

8/6/10

Ollando o código

















Pilar García Negro no Xornal.com

Alguén, por decreto (sen dúbida contaxiado pola moda decretal imperante), decidiu eliminar o verbo “cerrar” do vocabulario galego, supresión que leva a xeneralizar o verbo “pechar” (moito menos, “fechar”, porque é reo –horríbel pecado!– de coincidir co portugués) para todo uso. Rin os meus alumnos cando á pergunta de “Pilar, pecho? [a porta da aula]”, eu respondo, alarmada, que de nengunha maneira, pois a ver como sairíamos dela se non temos chave para despechar…: abrir/cerrar; pechar/despechar. Non son sinónimos ambos verbos: cerrarei a porta coa man; pechareina con chave, pechadura ou calquer outro mecanismo que se utilizar. Por suposto, a partir destas significacións iniciais, os dous verbos adquiren e desenvolven outros moitos sentidos: cerrar un trato, pechar os ollos, a zarra (= chousa), noite pecha… e tantos máis. Ora, o que non é admisíbel nen decoroso é proceder a eliminar, cal aprendiz de bruxo, conceitos e termos que proveñen dunha vontade colectiva e dunha sanción social, a que orixinou e arrequeceu a propria lingua, en definitiva…
Algo semellante acontece coa eliminación, igualmente decretal, do verbo “desfrutar” ou do seu substantivo deverbativo “desfrute”, equivalente a “usufruto” por parte dos seus utentes ou “usufrutuarios”. Líbrenos Deus de pensarmos que tal eliminación ten algo a ver co que estes termos coincidan co estándar portugués, porque, se así fose, e comezasen unha razzia exterminadora de todos os termos galegos coincidentes co idioma do Estado meridional, o galego resultante había ser, abofé, ben escuálido ou anoréxico: figúrense que lles dese aos fiscais da lingua por suprimiren porta, roda, terra, eu, nós, vós, elas, eles, casa… e tantos miles máis… Mais dáse a circunstancia de que o verbo mencionado pasou ao rinche, como diciamos na miña infancia luguesa cando perdiamos un xogo, e foi substituído inclementemente por “gozar”. ¿Como van ser o mesmo?! Eu, ou calquera, desfrutarei de certas avantaxes na concesión dun empréstimo bancario, por exemplo, mais ¿¡como vou “gozar” con elas?! Esixirei desfrutar de iguais condicións no acceso a tal ou cal asunto; que “goce” ou non será cousa miña, non sendo que, en tantos casos, “gozar” se afilie ao masoquismo…
Todo isto vén a conto da infausta noticia que lin neste xornal hai xa dúas semanas: o Panteón de Galegos Ilustres pechado (aquí, ben) indefinidamente. Incribelmente, San Domingos de Bonaval, por sentenza xudicial, pasa de novo, despois de século e medio, ás mans da Igrexa. É ben simbólico, negativamente, que o ano en que se cumpren 125 do falecemento de Rosalía de Castro e 60 do de Castelao, unha e outro, cuxos restos mortais se encontran neste lugar, fiquen cerrados, pechados e re-mortos para a memoria e a homenaxe de nós, os seus descendentes. Que sarcasmo! Sintomático que tal se produza cando graves ofensas se están a inflixir á lingua e á cultura que ambos esplendidamente serviron.
Así que, amigas-amigos, a pechar e a gozar! A pechar inmisericordemente portas de acceso á nosa historia e a gozar da ignorancia, direito maior que se nos concede!

Historia da lingua galega


En dúas versións, para adultos e xente nova, Pepe Carreiro fai unha achega boísima sobre a historia da nosa lingua en versión irónica, libros de lectura obrigada para todos os cidadáns de Galicia. Humor e historia, combinación perfecta.

É curioso, pero en Galicia non se falou sempre galego. Non, castelán tampouco, nin inglés. Na altura na que en Galicia non se falaba aínda galego, en Madrid nin sabían que era iso do castelán. Madrid, ademais, aínda non existía. En Londres, que tampouco existía, tamén non sabían nada do inglés. Do que se falaba en Galicia antes da chegada dos romanos pouco sabemos.
(Trafeganfo ronseis)

Grazas a Julia, do Mestres Goldar, témola en formato "issuu" para que a disfrutedes desde aquí.


3/5/10

Lipdub


http://es.wikipedia.org/wiki/Lipdub

Lipdub (también lip dub): "doblaje de labios". Se trata de un vídeo musical realizado por un grupo de personas que sincroniza sus labios, gestos y movimientos con una canción popular o cualquier otra fuente musical. Se suele realizar en una sola toma (plano secuencia), en la que los participantes hacen playback mientras suena la música en un reproductor móvil. No importa la calidad del sonido de la toma porque es en la edición posterior cuando se incorpora la canción como banda sonora. El hecho de que se trate de un plano secuencia hace muy fácil el proceso. Con estos vídeos, sus autores, además de realizar de forma colectiva una experiencia creativa, muy divertida y sin complicaciones técnicas, suelen tratar de mostrar el buen ambiente en una institución determinada: universidad, empresa, etc.
Neste blog utilizamos as imaxes con fins educativos. Se algunha delas estivese suxeita a dereitos de autor, pregamos vos poñades en contacto connosco para retirala de inmediato.



Deseño logo: shouvas